Continu verbeteren in het Nederlandse onderwijs

Werken volgens de continu verbeter aanpak:

1. Ontwikkelt essentiële vaardigheden voor het leven in de 21e eeuw

We leiden kinderen op voor een toekomst die we zelf niet kennen. De wereld verandert razendsnel en wordt steeds complexer. Kinderen leven in een multimediale wereld en zijn tegelijkertijd actief op verschillende platforms. Kinderen worden nu vaak nog gevormd in een onderwijsmodel dat zijn oorsprong heeft in een wereld die voorspelbaar was. Zo was het in de 20ste eeuw nog gebruikelijk dat mensen 1-2 banen hadden gedurende hun loopbaan en dat ze zich in één vakgebied specialiseerden. In de 21ste eeuw zullen mensen gedurende hun loopbaan 10-15 banen hebben hetgeen resulteert in een leven lang leren. Bereiden wij onze kinderen wel voldoende voor op de samenleving waarin zij later moeten leven? Uitgebreid onderzoek toont aan dat onderstaande vaardigheden van essentieel belang zijn om te kunnen meedoen in de samenleving van de 21ste eeuw:

• Samenwerkingsvermogen;
• Goede communicatieve vaardigheden
• Sociale verantwoordelijkheid
• Probleem oplossend vermogen
• Creatief denken

In de continu verbeter aanpak leren leerlingen, leerkrachten en schoolleiders deze vaardigheden op een manier die verweven is in de dagelijkse praktijk.

2. Verhoogt de leeropbrengsten

Continu verbeteren alleen is geen doel op zich. Het is altijd gekoppeld aan de doelen die een school heeft en daarmee een concrete invulling van opbrengstgericht werken. Doelen worden helder en SMART (SMART staat voor Specifiek Meetbaar Acceptabel Realtistisch en Tijdgebonden) gesteld en verbonden met de doelen van de groep en de leerling. Er wordt frequent gemonitored en bijgestuurd op een datagedreven manier. Door alle belanghebbenden actief te betrekken, wordt er met veel motivatie en denkkracht gewerkt aan het bereiken van deze doelen. Dit heeft een positief effect op de leeropbrengsten.

3. Zorgt voor tevredenheid bij leerlingen, ouders en schoolteam

Verbondenheid door een gezamenlijk doel, actief meedenken, het vieren van successen en het leren van en met elkaar draagt bij aan een positieve sfeer binnen de school. Bij de ca. 100 scholen die nu werken met de principes van continu verbeteren heeft dit tot groot enthousiasme geleid van ouders, leerlingen en het schoolteam.

Continu verbeteren is niet nieuw. Zolang er mensen op aarde bestaan, zijn ze bezig met het verbeteren van de kwaliteit van hun leven en het verbeteren van tools en technieken die daarbij helpen. Binnen het bedrijfsleven en publieke organisaties als overheden en de gezondheidszorg is continu verbeteren een wereldwijde succesvolle standaard manier van werken. Het gedachtegoed van continu verbeteren is in de V.S. vertaald naar een aanpak binnen onderwijs waar inmiddels honderden Amerikaanse scholengemeenschappen mee werken. De aanpak is ontwikkeld door dr. Jay Marino, superintendant op een grote scholengemeenschap in Dunlap. Hij geeft regelmatig masterclasses in Nederland en wij werken nauw met hem samen. De aanpak is gebaseerd op uitgebreid onderzoek en inzichten uit de praktijk. In Nederland zijn er in 2012 ca. 200 basisscholen bezig met continu verbeteren en de belangstelling hiervoor groeit. Het aantal groeit, omdat scholen zich steeds bewuster worden dat het eigenaarschap naar de leerlingen moet. Continu verbeteren is hiervoor zeer geschikt.